Strona główna » Newsy » Historyczny sierpień

Historyczny sierpień

2006-08-02

Historyczny sierpień

Sierpień przynosi nam wiele ważnych rocznic, o których należy pamiętać. Chociaż są wakacje, warto przypomnieć sobie kilka wydarzeń związanych z tym miesiącem.

1 sierpnia 1944 – wybuch powstania warszawskiego. O godzinie 17.00 oddziały AK rozpoczęły w Warszawie walkę z okupantem hitlerowskim. Był to jeden z elementów realizacji tzw. planu „Burza”. Przeczytaj więcej na temat powstania. Kliknij TUTAJ.

2 sierpnia 1897 – zmarł Adam Asnyk, poeta i dramatopisarz polski, uczestnik powstania styczniowego, czołowy przedstawiciel polskiego realizmu. W swej twórczości zajmował się m.in. rozpamiętywaniem przyczyn klęski powstania styczniowego. W swojej poezji, wydawanej w kolejnych tomach w latach 1869–1894, Asnyk łączył idee pozytywistyczne z tradycją romantyczną i liryzmem, m.in. w cyklu sonetów „Nad głębiami” (1883–94). Pisał satyry, wiersze obyczajowe i polityczne, a także liryki opiewające Tatry (cykl „W Tatrach”). Był również autorem nowel i studiów literackich. O poezji Adama Asnyka przeczytasz też w artykule o liryce pozytywistów.

4 sierpnia 1944 – zginął Krzysztof Kamil Baczyński, najwybitniejszy poeta Polski z tzw. pokolenia Kolumbów. Jego twórczość, nawiązującą do poezji polskiego romantyzmu i tzw. drugiej awangardy, cechuje katastrofizm i świadomość tragizmu historii, a jednocześnie wiara w ocalenie ludzkich wartości. Baczyński wydał w podziemiu niewielkie tomiki wierszy „Zamknięty echem” (1940) i „Dwie miłości” (1940), a następnie „Wiersze wybrane” (1942), w których ujawnił wybitny talent literacki. Poeta poległ w czasie powstania warszawskiego w pałacu Blanka przy pl. Teatralnym jako żołnierz batalionu „Parasol”.
Przeczytaj też artykuł o Krzysztofie Kamilu Baczyńskim.

8 sierpnia 1963 – napad stulecia. O godzinie 3.00 w nocy grupa bandytów dokonała napadu na wagon pocztowy pociągu ekspresowego relacji Glasgow–Londyn. Do wykonania planu wykorzystano chwilowy postój pociągu na czerwonym świetle w pobliżu prowincjonalnej stacyjki. Sterroryzowano maszynistę, odczepiono wagon z lokomotywą od reszty składu, a następnie na stojącym o milę dalej moście przeładowano łup do samochodów. Zrabowano prawie 3 miliony funtów szterlingów (ok. 50 milionów dolarów). Wydarzenie to zostało wkrótce określone mianem „napadu stulecia”.

11 sierpnia 1902 – urodziła się Hanka Ordonówna, piosenkarka, tancerka i aktorka, cieszyła się wielką popularnością w okresie międzywojennym. Od 1916 r. występowała w Warszawie, głównie w miejscowych kabaretach i teatrzykach literackich, m.in. w „Qui Pro Quo”, a także w Wilnie, Krakowie i we Lwowie. Grała w operetkach, wodewilach, komediach, a także w filmach, takich jak „Niewolnica miłości” (1923) czy „Szpieg w masce” (1933). Jako piosenkarka wylansowała wiele przebojów, m.in. „Miłość ci wszystko wybaczy”. W czasie II wojny światowej przebywała na Bliskim Wschodzie, gdzie zajmowała się opieką nad dziećmi polskimi. Opublikowała wspomnienia „Tułacze dzieci” (1948) i tomik poezji „Piosenki, których nigdy nie śpiewałam” (1929).

13 sierpnia 1920 – bitwa warszawska. Wydarzenia, które miały miejsce w sierpniu 1920 r., zadecydowały o losach nie tylko Polski, ale i Europy. Rzeczpospolita stawiła wtedy osamotniony opór armii bolszewickiej dowodzonej przez Michała Tuchaczewskiego. W dniach 13-25 sierpnia 1920 r. doszło do decydującej bitwy na przedpolach Warszawy, której kulminacyjnym momentem była niespodziewana dla Rosjan ofensywa polskiej grupy uderzeniowej znad Wieprza, rozpoczęta 15 sierpnia 1920 r. z rejonu Dęblina, dowodzona osobiście przez Józefa Piłsudskiego. Zaskoczenie było całkowite, a bohaterska obrona Warszawy, połączona z determinacją polskiej kontrofensywy, doprowadziła wkrótce do całkowitego odwrotu armii bolszewickiej.

14 sierpnia 2004 – zmarł Czesław Miłosz, wybitny poeta, pisarz, eseista, laureat literackiej Nagrody Nobla. Przeczytaj więcej na jego temat. Kliknij TUTAJ.

15 sierpnia 1900 – urodził się Jan Brzechwa, pisarz i poeta, z zawodu prawnik. Zajmował się początkowo pisaniem tekstów satyrycznych i kabaretowych, a także lirycznych. Największą sławę zyskał jednak jako autor zbiorów doskonałych wierszy dla dzieci, takich jak „Tańcowała igła z nitką” (1938), „Kaczka dziwaczka” (1939) i „Przygody pchły szachrajki” (1946). Brzechwa napisał też cykl opowieści fantastycznych o Panu Kleksie, przeniesionych na ekran w latach 1984–1988, a także powieść autobiograficzną „Gdy owoc dojrzewa” (1958), dokonał również wielu przekładów.

20 sierpnia 1847 – urodził się Bolesław Prus, jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy i publicystów. Więcej informacji o autorze „Lalki” znajdziesz TUTAJ.

23 sierpnia 1572 – Noc św. Bartłomieja w Paryżu. W połowie XVI wieku nastąpiło szczególne nasilenie wojen religijnych. Zjawisko to nie ominęło także Francji, gdzie w nocy z 23 na 24 sierpnia 1572 r., z inicjatywy królowej Katarzyny Medycejskiej, dokonano wielkiej rzezi szlachty protestanckiej, czyli hugenotów. Okazją do masakry stał się zjazd w stolicy zorganizowany z okazji zaślubin przywódcy hugenotów, króla Nawarry Henryka III z Małgorzatą de Valois. W rzezi zginęło ok. 3 tys. protestantów. Wkrótce po nocy świętego Bartłomieja do pogromów hugenotów doszło także na prowincji.

29 sierpnia 1958 – urodził się Michael Jackson, jeden z najpopularniejszych amerykańskich wokalistów i kompozytorów muzyki pop. Karierę estradową rozpoczynał jako dziecko w rodzinnym zespole The Jacksons Family (później The Jacksons Five). W 1972 r. zaczął występować jako solista, zdobywając po kilku latach światową popularność jako piosenkarz i dynamiczny, utalentowany tancerz. Jego sukcesy zaczęły się od współpracy z Quincy’m Jonesem na przebojowych płytach „Off The Wall” (1979), „Thriller” (1982) i „Bad” (1987), dzięki którym artysta zyskał miano „króla popu”. Jackson wydał później kolejne głośne albumy „Dangerous” (1991) i „History” (1995). Jego koncerty przyciągają tłumy fanów i są zazwyczaj wielkimi widowiskami muzyczno-tanecznymi.

31 sierpnia 1980 – podpisanie porozumień sierpniowych. W Szczecinie, Gdańsku i Jastrzębiu zostały podpisane porozumienia między rządem i strajkującymi robotnikami, które zapoczątkowały proces wielkich przemian w kraju, a potem w całym bloku wschodnim. Formalnie chodziło o powołanie samorządnych, niezależnych związków zawodowych, zniesienie cenzury i modyfikację systemu gospodarczego w państwie. W rzeczywistości rozpoczął się stopniowy proces erozji całego systemu, spowodowany brakiem wydolności ekonomicznej i społecznej akceptacji obowiązującego porządku politycznego. Po okresie eskalacji działań z obydwu stron doszło do ogłoszenia stanu wojennego w 1981 r. Wkrótce nastąpiły zmiany także w ZSRR, które w połączeniu z ustaleniami obrad Okrągłego Stołu z 1989 r. pozwoliły na stopniowe, pokojowe przejęcie władzy w Polsce przez środowiska opozycyjne.