Strona główna » Newsy » Literatura – nasz pierwszy Nobel

Literatura – nasz pierwszy Nobel

2006-11-17

Literatura – nasz pierwszy Nobel

17 listopada 1905 r. Henryk Sienkiewicz (1846-1916) jako pierwszy polski pisarz otrzymał literacką Nagrodę Nobla.

Sienkiewicz pochodził z ubogiej rodziny ziemiańskiej. Po studiach prawniczych i filologiczno-historycznych w Warszawie związał się jako publicysta z wieloma pismami, m.in. z „Tygodnikiem Ilustrowanym" i „Przeglądem Tygodniowym".

Podróżował do Afryki i Stanów Zjednoczonych, gdzie wraz z grupą przyjaciół próbował prowadzić farmę. Następnie, po wybuchu I wojny światowej działał w Szwajcarii jako prezes Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce.

Początkowo był nowelistą zajmującym się głównie problematyką społeczną i narodową, m.in. w „Szkicach węglem" (1880) i „Bartku Zwycięzcy" (1882). Z czasem zyskał sławę jednego z największych twórców prozy polskiej i światowej jako autor powieści historycznych pisanych „ku pokrzepieniu serc", bardzo często przenoszonych później na ekran.

„Trylogia" (1884-1888), składająca się z „Ogniem i mieczem", „Potopu" i „Pana Wołodyjowskiego", została sfilmowana przez Jerzego Hoffmana w latach 1969-1999, „Krzyżaków" (1900) zekranizował w 1960 r. Aleksander Ford, a powieść o Rzymie z czasów Nerona „Quo vadis" (1896) była ekranizowana czterokrotnie, we Włoszech, w USA i w Polsce.

Sienkiewicz podejmował również problematykę społeczną i psychologiczną w powieściach współczesnych „Bez dogmatu" (1891), „Rodzina Połanieckich" (1895) i „Wiry" (1910), a także przygodową, m.in. w powieści dla młodzieży „W pustyni i w puszczy" (1911), dwukrotnie ekranizowanej.

We wniosku o przyznanie nagrody Sienkiewiczowi Akademia Szwedzka napisała m.in.: „Dopiero starając się ogarnąć cały dorobek Sienkiewicza, wtedy widzi się, jak jest olbrzymi. Jego epicki styl osiąga szczyty artyzmu. Jeśli robi on tak imponujące wrażenie na kimś, kto zna jego dzieła wyłącznie w tłumaczeniach, to jak piękne muszą być w oryginale!"

Na podstawie tych opinii Komitet Noblowski Akademii Szwedzkiej zdecydował o przyznaniu nagrody Nobla Sienkiewiczowi.

Więcej na temat powieści Henryka Sienkiewicza przeczytasz w artykule o jego twórczości. Kliknij TUTAJ!