Strona główna » Newsy » Nagroda PEN Clubu dla T. Konwickiego

Nagroda PEN Clubu dla T. Konwickiego

2002-12-17

Nagroda PEN Clubu dla T. Konwickiego

Tadeusz Konwicki został wyróżniony przez polski PEN Club nagrodą im. Jana Parandowskiego, przyznawaną za całokształt twórczości. Wyróżnienie to jest jedną z najważniejszych nagród literackich w naszym kraju. 16 grudnia w warszawskim Domu Literatury laureat odebrał nagrodę.

Mistrzem ceremonii był prezes polskiego PEN-Clubu Władysław Bartoszewski. PEN Club przyznaje nagrody im. Jana Parandowskiego od 1988 roku. Dotychczasowymi laureatami tego wyróżnienia zostali m.in.: Jerzy Turowicz (1988), Zbigniew Herbert (1989), Gustaw Herling-Grudziński (1990), Leszek Kołakowski (1992), Julian Stryjkowski (1993), Stanisław Lem (1994), Ryszard Kapuściński (1996), Tadeusz Różewicz (1997).

Tadeusz Konwicki urodził się w 1926 r. na Litwie. Jest autorem dwudziestu powieści, reżyserem i scenarzystą (twórcą tzw. "kina autorskiego"). Historycy literatury określają go często jako "sumienie społeczeństwa" i jego krzywe zwierciadło, jednego z pisarzy, którzy odcisnęli najtrwalsze piętno na literaturze i kulturze Polski powojennej. Początkowy okres jego pisarstwa (1948-1956) stał pod znakiem tendencyjności, służącej zarówno obrachunkowi z przeszłością - np. partyzancką, deheroizowaną w powieści "Rojsty" (1948) - jak i włączeniu się w komunistyczną ideologię.

- Początkiem wyzwalania się z poetyki tendencyjnej była powieść "Z oblężonego miasta" z 1956 roku, w której pisarz oddzielił kwestię obowiązku solidaryzowania się z pokrzywdzonymi od posłuszeństwa partii - mówi o pisarzu dr Roman Gawłowski z Instytutu Literatury Polskiej UW. - W powieści tej po raz pierwszy pojawia się też - stały odtąd w pisarstwie Konwickiego - obraz wileńskiej krainy jako przestrzeni ucieczki ze współczesności, przestrzeni, gdzie podstawowe dla życia ludzkiego relacje wobec drugiego człowieka i wobec przyrody miały charakter arkadyjski.

Najciekawszym wątkiem twórczości Konwickiego jest nurt historyczno-rozrachunkowy z wojenną przeszłością oraz rzeczywistością społeczno-polityczną po wojnie. Powstałe w tym czasie powieści analizują, nierzadko w formie metaforyczno-groteskowej, historię i aktualne życie społeczne. Do najciekawszych dzieł z tego okresu należą: "Sennik współczesny" (1963), "Wniebowstąpienie" (1967), "Kompleks polski" (1977), "Mała apokalipsa" (1979).

- Podobnie jak w powieściach, tak i w filmach Konwicki powraca ustawicznie do problematyki okupacyjnej - mówi Roman Gawłowski. - Wojna zaciążyła na osobowości jego bohaterów, deformując ich psychikę i determinując postawy życiowe. Uwidacznia się to m.in. w filmach "Salto", "Zaduszki" i "Jak daleko stąd, jak blisko".

Niemal każda nowa powieść czy film Tadeusza Konwickiego wzbudzała wiele kontrowersji i dyskusji. Sam pisarz tak mówi o swojej twórczości: - Piszę przede wszystkim dla czytelnika, z zamiarem zrobienia mu przyjemności, zabawienia go, złomotania lub zniszczenia. Aby pisać, muszę mieć drugiego człowieka.

źródło: Polska.pl