Strona główna » Newsy » Nobel z fizyki za pojemniejsze dyski

Nobel z fizyki za pojemniejsze dyski

2007-10-11

Nobel z fizyki za pojemniejsze dyski

Tegoroczni nobliści w dziedzinie fizyki to Albert Fert i Peter Gruenberg. Niemal jednocześnie, choć niezależnie od siebie, odkryli oni efekt gigantycznego magnetooporu. Dzięki niemu na twardym dysku współczesnego laptopa zmieści się więcej danych niż na komputerach, które kiedyś obsługiwały wielkie instytucje.

Francuz Albert Fert i Niemiec Peter Gruenberg, którzy podzielą się nagrodą 10 mln koron szwedzkich (1,54 mln dolarów), dokonali swojego odkrycia w 1988 roku. Wykazali, że w pewnych warunkach bardzo słabym zmianom pola magnetycznego odpowiadają ogromne różnice w oporze elektrycznym. Odkrycie szybko znalazło zastosowanie w budowie twardych dysków stosowanych do przechowywania danych.

Namagnesowując w różny sposób jej poszczególne punkty dysku, można zapisać informację w formie zer i jedynek. Im mniejszy jest pojedynczy ślad zapisu, tym więcej informacji można zapisać na dysku o takich samych wymiarach.

W czasach, gdy największe, z trudem mieszczące się wewnątrz obudowy dyski stacjonarnych komputerów z trudem osiągały pojemność 1 gigabajta, wydawało się, że niewiele można w tej dziedzinie poprawić. Tymczasem odkrycie tegorocznych noblistów zmieniło diametralnie sytuację. Wcześniej stosowano do odczytywania danych o polu magnetycznym cewki, które poruszając się w polu magnetycznym wytwarzały słaby prąd. Okazało się jednak, że pole magnetyczne może ogromnie zmieniać opór elektryczny głowicy odczytującej, jeśli jest zbudowana z kilku warstw różnych materiałów o grubości zaledwie kilku-, kilkunastu atomów. Pole magnetyczne sprawia, że elektrony poruszają się z trudem, co oznacza, że rośnie opór elektryczny.

Dyski twarde z głowicami GMR pojawiły się na rynku w roku 1997. Dzisiaj jest to dominująca technologia, wykorzystywana nie tylko w komputerach stacjonarnych i przenośnych, ale i w konsolach do gier, kamerach, nagrywarkach rejestrujących setki godzin programu telewizyjnego czy kieszonkowych odtwarzaczach muzycznych mieszczących tysiące piosenek. Gdyby nie wielka liczba bardzo pojemnych dysków, nie mogłyby także działać internetowe wyszukiwarki.

oprac. niko na podst. pap