Strona główna » Newsy » Ogień krzepnie, blask ciemnieje...

Ogień krzepnie, blask ciemnieje...

2005-12-23

Ogień krzepnie, blask ciemnieje...

...ma granice Nieskończony - pisał Franciszek Karpiński w utworze „Pieśń o Narodzeniu Pańskim”. Ten wiersz zapisał się w zbiorowej świadomości Polaków jako jedna z najbardziej popularnych kolęd.

Mickiewicz powiedział kiedyś, że największym sukcesem dla poety jest to, kiedy jego słowo trwa przez wieki w pamięci jako własność całego społeczeństwa. Niewiele osób zna nazwisko autora słów tej kolędy, jednak wszyscy potrafią ją śpiewać. I to jest miarą wielkości Karpińskiego. Jest on współtwórcą naszej tradycji.

Tradycja ma to do siebie, że kultywowana jest przez setki lat w prawie niezmienionej formie. Tak jest ze świętami Bożego Narodzenia. Mimo przedświątecznego pędu i szału zakupów, otaczających nas ze wszystkich stron ofert promocyjnych i superokazji świątecznych, w wieczór wigilijny zasiadamy przy stole w najbliższym gronie, a wszystkie nieporozumienia natychmiast znikają.

Wigilia i Święta Bożego Narodzenia to dla większości z nas jedne z najpiękniejszych dni w roku. Kojarzą się przede wszystkim z choinką, Świętym Mikołajem, który przynosi prezenty i wieczerzą wigilijną. Tego wieczoru wszystko jest inne. Stajemy się dla siebie mili, wyrozumiali, składamy sobie życzenia, jest rodzinnie i ciepło. Do tego padający, puszysty śnieg za oknem i pierwsza gwiazdka na niebie.

Jednak nie we wszystkich krajach święta obchodzi się tak samo. Każdy naród ma swoje zwyczaje, własne potrawy świąteczne, w inny sposób rozdawane są prezenty. Co kraj, to obyczaj – jak uczy znane powiedzenie. Nie wszyscy mają też to szczęście kojarzyć noc wigilijną z białym, śnieżnym pejzażem. W Australii na przykład w grudniu jest pełnia lata, a temperatura przekracza 30 stopni! Trudno w to uwierzyć?

Przyjrzyjmy się bliżej, w jaki sposób święta wyglądają w różnych kulturach. Wybierzmy się w krótką podróż po kilku krajach, a będzie to na pewno ciekawe i pouczające odkrycie.

Wigilia w różnych kulturach

Nie we wszystkich krajach do Wigilii przywiązuje się aż tak duże znaczenie jak w Polsce. Na przykład zwyczaj łamania się opłatkiem, oprócz naszego kraju, znany jest tylko na Litwie. W innych państwach nie praktykuje się tej tradycji. Najbardziej zbliżone do polskich zwyczaje wigilijne panują właśnie na Litwie (pamiętajmy, że do tej pory żyje tam wielu Polaków), w Czechach i na Słowacji.

W wielu krajach nie ma postu ani pasterki, np. w USA. Natomiast w Holandii pasterka jest jedyną mszą w roku, podczas której kościoły są pełne.

W Wielkiej Brytanii praktycznie Wigilii nie obchodzi się. W pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia charakterystycznym daniem obiadowym jest pieczony indyk z borówkami.

Wigilii nie ma również w Holandii i coraz częściej w Belgii. Tam coraz popularniejsze stają się świąteczne, uroczyste śniadania w restauracjach.

We Francji najważniejszy jest obiad świąteczny, z pasztetem z gęsiej lub kaczej wątróbki (foi gras), ostrygami i wędzonym łososiem. Powszechnie podczas Wigilii jada się mięso, zwłaszcza indyka.

W Danii podczas Wigilii podaje się pieczoną kaczkę, a na zakończenie ryż z owocami.

W Austrii na wigilijnym stole znajduje się karp lub kaczka, a w Niemczech - kiełbaski i sałatka kartoflana.

W krajach pozaeuropejskich związanych z katolicyzmem spotyka się rysy charakterystyczne dla danej kultury.

Boliwijczycy w Wigilię święcą własnoręcznie wykonane figurki. Następnie trwa całonocna zabawa.

W Kolumbii świętuje się już od 8 grudnia, przystrajając krzewy ozdobami i lampkami. Nie ma wieczerzy, ale po ostatniej mszy świętuje się przez całą noc.

W Meksyku, gdzie święta są obchodzone w atmosferze religijnej, typowym zwyczajem jest piniata. Jest to ludowy zwyczaj w krajach latynoskich osadzony w tradycji bożonarodzeniowej. Zabawa polega na strąceniu specjalnie przygotowanej kuli wypełnionej przeważnie słodyczami, których uczestnicy starają się zebrać jak najwięcej.

Na Filipinach zdobi się domy i ulice oraz przedstawia się szopkę z udziałem aktorów.

W Kamerunie, gdzie święta przypadają na okres wakacji i wzmożonych prac polowych, Wigilia jest dniem wolnym; pali się wówczas ogniska, czyta Biblię i śpiewa pieśni.

Wesołych Świąt!

Jak w różnych językach można powiedzieć „Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku”? Wielu z Was ma rodzinę lub przyjaciół za granicą, czasami nawet w bardzo odległych i egzotycznych krajach. Zaskocz kogoś, wysyłając mu życzenia w języku norweskim lub esperanto! Oto kilkanaście przykładów:

Afrikaans - Geseende Kerfees en 'n gelukkige nuwe jaar
Albański - Gëzuar Krishlindjet Vitin e Ri!
Angielski- Merry Christmas & Happy New Year
Apacze (Zachodni) - Gozhqq Keshmish
Arabic - I'D Miilad Said ous Sana Saida
Baskijski - Zorionak eta Urte Berri On!
Bułgarski - Chestita Koleda i Shtastliva Nova Godina
Chorwacki - Sretan Bozic
Czeski - Prejeme Vam Vesele Vanoce a Stastny novy rok
Duński - Glædelig Jul og godt nytår
Esperanto - Gajan Kristnaskon & Bonan Novjaron
Estoński - Rõõmsaid Jõulupühi ja Head uut aastat
Fiński - Hyvää Joulua - 0nnellista uutta vuotta
Francuski - Joyeux Noël et Bonne Année Nouvelle!
Grecki - Kala Christougenna Ki'eftihismenos O Kenourios Chronos
Grenlandzki - Juullimi Ukiortaassamilu Pilluarit
Hawajski - Mele Kalikimaka & Hauoli Makahiki Hou
Hindi - Shubh Naya Baras
Hiszpański - Feliz Navidad y Próspero Año Nuevo
Indianie Czarne Stopy - I'Taamomohkatoyiiksistsikomi
Irlandzki - Nollaig Shona Dhuit
Islandzki - Gleðileg Jól og Farsaelt Komandi ár!
Japoński - Shinnen omedeto. Kurisumasu Omedeto
Kaszmirski - Christmas Id Mubarak
Kataloński - Bon Nadal i feliç any nou!
Kirgiski - JangI jIlIngIz guttuu bolsun!
Koreański - Sung Tan Chuk Ha
Korsykański - Bon Natale e Bon capu d' annu
Litewski - Linksmu Kaledu ir laimingu Nauju metu
Luksemburski - Schéi Krëschtdeeg an e Schéint Néi Joer
Łacina - Pax hominibus bonae voluntatis
Łotewski - Prieci'gus Ziemsve'tkus un Laimi'gu Jauno Gadu!
Macedoński - Srekan Bozik I Nova Godina
Niderlandzki - Vrolijk Kerstfeest en een Gelukkig Nieuwjaar!
Niemiecki - Fröhliche Weihnachten und ein glückliches Neues Jahr!
Norweski (Nynorsk) - Eg ynskjer hermed Dykk alle ein God Jul og Godt Nyttår
Polski - Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku.
Portugalski - Boas Festas e um feliz Ano Novo
Rapa-Nui - Mata-Ki-Te-Rangi & Te-Pito-O-Te-Henua
Rumuński - Craciun fericit si un An Nou fericit!
Serbski - Sretan Bozic. Vesela Nova Godine
Słowacki - Vesele Vianoce a stastny novy rok
Słoweński - Vesele bozicne praznike in srecno novo leto
Sudański - Wilujeng Natal Sareng Warsa Enggal
Swahili - Krismas Njema Na Heri Za Mwaka Mpya
Szkocki - Nollaig chridheil agus Bliadhna mhath ur!
Szwedzki - God Jul och Gott Nytt År
Tajski - Suksan Wan Christmas lae Sawadee Pee Mai
Turecki - Noeliniz Ve Yeni Yiliniz Kutlu Olsun
Ukraiński - Veseloho Vam Rizdva i Shchastlyvoho Novoho Roku!
Węgierski - Kellemes karácsonyi ünnepeket és Boldog újévet!
Wietnamski - Chuc Mung Giang Sinh - Chuc Mung Tan Nien
Włoski - Buon Natale e Felice Anno Nuovo!
Zulu - Sinifesela Ukhisimusi Omuhle Nonyaka Omusha Onempumelelo

Źródło: http://www.wigilia.pl
http://www.jezyki-obce.pl