Strona główna » Newsy » Podsumowanie roku w polskiej astronomii

Podsumowanie roku w polskiej astronomii

2008-01-01

Podsumowanie roku w polskiej astronomii

Odkrycie planety pozasłonecznej, udział w projektach kosmicznych oraz sukcesy uczniów w astronomicznych projektach edukacyjnych, to najkrótsze podsumowaniu astronomicznego roku 2007 w Polsce.

Polscy astronomowie odkryli planetę pozasłoneczną wokół czerwonego olbrzyma. Do odkrycia przyczynili się dr hab. Andrzej Niedzielski ze współpracownikami z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz prof. Aleksander Wolszczan z międzynarodowym zespołem naukowców.

W połowie stycznia podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy toruński radioteleskop wyemitował w kosmos w kierunku kilku pobliskich gwiazd sygnał radiowy z pozdrowieniem dla obcych cywilizacji. Poza medialnym wsparciem dla fundacji Jurka Owsiaka radioteleskop może pochwalić się też sukcesami technicznymi. W testach nowej techniki e-VLBI przeprowadzonych w grudniu po raz pierwszy udało się osiągnąć przepustowość danych równą prawie 1 gigabitowi na sekundę, co sprawia, że wśród nielicznej czołówki radioteleskopów na świecie znajduje się również instrument toruński.

Medialnym astro-hitem listopada stała się kometa Holmesa, która gwałtownie zwiększyła swoją jasność, zaskakując astronomów i dostarczając wrażeń miłośnikom astronomii. Obiekt obserwowali m.in. astronomowie z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a komentarze na temat wykonanej przez nich serii zdjęć można było poczytać nawet w tak egzotycznych miejscach jak ... media wietnamskie.

W podsumowaniu nie może zabraknąć miejsca dla polskich uczniów. Wielki sukces odniosła polska reprezentacja podczas I Międzynarodowej Olimpiady z Astronomii i Astrofizyki, która odbywała się w Tajlandii. Nasi uczniowie zdobyli 2 złote i 3 srebrne medale.

Z kolei dzięki projektowi edukacyjnemu koordynowanemu w Polsce przez program EU-HOU i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN uczniowie mogli dowiedzieć się jak to jest zostać odkrywcą planetoidy (łącznie polscy uczniowie odkryli w 2007 roku 11 asteroid). Na dodatek student Uniwersytetu Jagiellońskiego Michał Kusiak oraz miłośnik astronomii z Piotrkowa Trybunalskiego Arkadiusz Kubczak znaleźli kilka kolejnych komet na zdjęciach z obserwatorium słonecznego SOHO.

We wrześniu w Kielcach odbył się zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, który zgromadził około 100 polskich astronomów. Nowym prezesem towarzystwa został prof. Edwin Wnuk z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Wiadomością istotną dla polskiej astronomii jest uchwalenie przez ONZ, iż rok 2009 ma być Międzynarodowym Rokiem Astronomii. Wśród inicjatyw związanych z tym wydarzeniem warto wskazać, iż polscy astronomowie zamierzają poprawić astronomiczne hasła Wikipedii.

Wydatki Polski na badania kosmiczne nie są może oszałamiające, osiągnęły w roku 2007 kwotę 5,5 miliona euro, ale za to powoli dołączamy do kolejnych organizacji zajmujących się badaniami kosmicznymi. Polska dołączyła do Europejskiej Międzyparlamentarnej Konferencji ds. Przestrzeni Kosmicznej. Nasz kraj podpisał także kolejne porozumienie o partnerstwie z Europejską Agencją Kosmiczną ESA.

Zapowiedzią prawdziwej rewolucji w dziedzinie polskiej eksploracji przestrzeni kosmicznej może okazać się deklaracja polskich parlamentarzystów z Zespołu ds. Przestrzeni Kosmicznej z drugiej połowy grudnia o powołaniu polskiej agencji kosmicznej na wzór amerykańskiej NASA czy europejskich narodowych agencji kosmicznych.

Głównym zadaniem polskiej agencji ma być praca w strukturach Europejskiej Agencji Kosmicznej, co ma pozwolić wykorzystać potencjał polskich naukowców i inżynierów w międzynarodowych projektach badawczych, a także stworzyć szanse dla przedsiębiorców z naszego kraju, którzy dzięki współpracy z ESA mogliby uczestniczyć w komercyjnych projektach.

W roku 2007 otwarto nowe obserwatorium astronomiczne. Placówka na górze Lubomir powstała w miejscu, gdzie kiedyś już istniało obserwatorium, ale zostało zniszczone w czasie II Wojny Światowej przez Niemców. Podjęto remont obserwatorium astronomicznego w Olsztynie, natomiast toruńskie planetarium odwiedził dwumilionowy widz.

W roku 2007 polska astronomia pożegnała najwybitniejszego współczesnego polskiego astronoma prof. Bohdana Paczyńskiego oraz kilku innych zasłużonych naukowców. O wielu z nich można poczytać w wydanej niedawno książce prof. Andrzeja Woszczyka pt. "Astronomem być" zawierającej wspomnienia najstarszego żyjącego pokolenia polskich astronomów.

Źródło: Rzeczpospolita