Strona główna » Newsy » Rada Nauki zamiast KBN?

Rada Nauki zamiast KBN?

2003-07-23

Rada Nauki zamiast KBN?

Projekt reformy polityki naukowej państwa zakłada przekształcenie Komitetu Badań Naukowych w Ministerstwo Nauki, które będzie miało strukturę typowego resortu. Obecny KBN zostałby przekształcony w Radę Nauki (RN), działającą jako organ opiniodawczo-doradczy ministra. Rada Nauki będzie wybieralna - obecni członkowie zespołów KBN staną się członkami Rady Nauki do końca kadencji obecnego KBN.

- W zakresie działalności ministerstwa znajdzie się zapewne także problematyka informatyzacji kraju, co byłoby niewątpliwie korzystne dla sfery nauki - mówi minister nauki prof. Michał Kleiber.

KBN powstał dziesięć lat temu, jednym z głównych jego celów było uzyskanie przez środowisko naukowe wpływu na politykę naukową państwa, a w tym na podejmowane decyzje finansowe. Przy wszystkich zaletach, dziś coraz silniej ujawniają się wady tego systemu: wydatki państwa na naukę maleją i KBN od lat prowadzi coraz ostrzejszą politykę oszczędnościową. Okazało się, że struktury resortu mają skandalicznie małą skuteczność pozyskiwania środków pozabudżetowych (obecna formuła praktycznie uniemożliwia działania KBN na rzecz pozyskiwania pozabudżetowych środków na badania). Sama odmienność systemowa KBN względem innych resortów ogranicza możliwości decyzyjne ministra nauki i osłabia jego argumentację w dyskusji przy podziale budżetu państwa - minister nie jest stanie przekonywująco wskazywać na zamierzone efekty wydatkowanych na naukę środków.

Te i inne niedoskonałości obecnie obowiązującego systemu finansowania nauki prowadzą do niewłaściwego postrzegania roli nauki w państwie zarówno przez elity polityczne jak i ogół obywateli oraz do niskiej oceny możliwości wpływu nauki na rozwój gospodarczy i cywilizacyjny kraju.

- Malejący od lat udział nakładów budżetowych na naukę względem PKB jest bolesnym dla środowiska naukowego potwierdzeniem tego faktu - dodaje prof. Kleiber. - W 2002 roku wydatki zmniejszyły się blisko o 18 procent w stosunku do roku ubiegłego.

Organami proponowanej Rady Nauki byłoby Prezydium (przewodniczący, zastępca i 3 - 5 członków), komisje dziedzinowe obejmujące podstawową sferę nauki oraz Komisja ds. Badań na Rzecz Gospodarki i Komisja ds. Badań na Rzecz Obronności. Komisji nie powinno być zbyt wiele, zaś obszary ich działań w pewnym zakresie powinny się pokrywać, tak aby z danym projektem można było aplikować do różnych gremiów, a nie tylko do jednego, jak to ma miejsce obecnie.

RN opracowywałaby m.in. audyt w jednostkach naukowych, przygotowywała propozycje dotyczące rozwoju krajowej bazy laboratoryjnej m. in. dużych laboratoriów dla priorytetowych programów badawczych, przygotowywałaby również propozycje dotyczące reformy jednostek badawczo-rozwojowych. Rada opiniować będzie wnioski, raporty i odwołania w sprawach finansowania badań zgodnie z kryteriami i trybem określonymi w rozporządzeniu ministra nauki.

W zakresie badań na rzecz gospodarki zadaniami RN będą: opiniowanie lub przygotowywanie propozycji działań dotyczących zwiększenia innowacyjności gospodarki, w tym opracowanie propozycji strategicznych kierunków modernizacji polskiej gospodarki.

źródło: Polska.pl