Strona główna » Newsy » Tematy maturalne 2004

Tematy maturalne 2004

2004-05-11

Tematy maturalne 2004

"Gombrowicz i wartości europejskie" - takich tematów kilka dni przed maturą spodziewał się Dominik, uczeń jednego z warszawskich liceów. Prognozy z "giełdy tematów" nie do końca się sprawdziły...

Województwo lubelskie i podkarpackie
1. "Podwaja swoje życie, kto przeszłość rozważa" (W. Syrokomla). Przedstaw, jaką funkcję pełnią wspomnienia w różnych utworach literackich.
2. Miłość, nienawiść, zazdrość, gniew... Zaprezentuj bohaterów literackich, którzy znaleśli się we władzy namiętności.
3. Albert Camus twierdził, że pisarz współczesny powinien przemawiać "w imieniu tych wszystkich, którzy cierpią". Wykorzystując utwory literatury polskiej i obcej XX wieku, rozważ, w jaki sposób pisarze realizowali to przesłanie.
4. Wiersz Wisławy Szymborskiej "Zamiast felietonu" odczytaj jako refleksję na temat iluzoryczności świata kreowanego przez współczesne media.

Województwo mazowieckie
1. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że twórców, którzy dają ludziom chwile radości, powinno się cenić wyżej niż tych, którzy każą im płakać? Swój pogląd uzasadnij, odwołując się do wybranych tekstów literackich i dzieł filmowych.
2. "Uciekłszy kiedyś, jeszcze w dzieciństwie, wyemigrowawszy w duchu nad Morze Śródziemne, rychło spostrzegłem, że uciekłem nie od Polski, lecz w głąb Polski". Skomentuj słowa Zygmunta Kubiaka, analizując związki literatury polskiej wybranego okresu z tradycjami kultury śródziemnomorskiej. Odwołaj się do kilku utworów literackich.
3. "Materia i wyobraźnia". Sprawdzian z rozumienia czytanego tekstu i tworzenia własnego.
4. Dokonaj interpretacji wiersza Haliny Poświatowskiej, odpowiadając na pytanie, czy utwór ten można uznać za refleksję nad sensem twórczości poetyckiej.

Województwo małopolskie
1. "Szczęście i nieszczęście człowieka jest po większej części jego własnym dziełem". Odwołując się do wybranych tekstów literackich, rozważ myśl Johna Locke'a.
2. Odchodzili, a jednak wracali. Dlaczego? Zaprezentuj tych bohaterów literackich, w których biografii odnajdujesz sytuacje odejścia i powrotu. Zinterpretuj je.
3. Bezradność, odwaga, heroizm... Jakie postawy człowieka wobec zła otaczającego świata odnajdujesz w literaturze XX wieku. Możesz odwołać się również do innych tekstów kultury (film, teatr, malarstwo).
4. Zinterpretuj wiersz Zbigniewa Herberta "Głos wewnętrzny" jako refleksję o moralności współczesnego człowieka.

Województwo świętokrzyskie
1. "Gorzki to chleb jest polskość" (Cyprian Norwid). Czy podzielasz zdanie poety, rozważ tezę i wyraź swój sąd odwołując się do wybranych utworów literackich.
2. Błądzić jest rzeczą ludzką. Przedstaw niewłaściwe decyzje, mylne kroki lub myśli wybranych bohaterów literackich oraz skomentuj efekty ich doświadczeń.
3. Każdy człowiek przeżywa chwile refleksji nad sensem egzystencji. Zaprezentuj te dzieła literackie (filmowe, muzyczne), które napełniły cię optymizmem, wiarą w człowieka i w wartość jego działania.
4. Zinterpretuj wiersz "Krótkie życie naszych przodków" Wisławy Szymborskiej zwracając uwagę na refleksje dotyczące sytuacji człowieka w świecie.

Województwo lubuskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie
1. "To nie autor, lecz czytelnik nadaje lekturze jakieś znaczenie, otwiera przestrzenie" (G. Leszczyński). Skomentuj słowa współczesnego krytyka przywołując lektury szkolne i książki czytane z własnego wyboru.
2. Jakie wartości polskiej literatury ostaną się na zawsze, niezależnie od gustów, mód i zmieniającej się koniunktury politycznej? Omów problem analizując wybrane utwory.
3. Szlachetny, występny, okaleczony... Jaki obraz człowieka odnajdujesz w literaturze powojennej XX wieku? Rozważ problem odwołując się do różnych utworów literackich.
4A. Analiza porównawcza wierszy: Zbigniew Herbert "Dom", Józef Baran "Apokalipsa domowa"
4B. Analiza dramatu, Adam Mickiewicz "Dziady cz. III" (fragment).

Województwo pomorskie
1. "Stara, szanowana, pyłem siwa księga (...) najmniejszy jej szczątek wart miejsca w świętej skarbnicy pamiątek". (W. Gomulicki). Utwory literackie, które moim zdaniem należy ocalić od zapomnienia.
2. Obrazy polskiej społeczności wielonarodowej i wielowyznaniowej w wybranych utworach literackich.
3. "Mądrzeję razem z moimi bohaterami" - uczę się życia, czytając.
4. Zanalizuj i zinterpretuj: wiersz Władysława Broniewskiego "Łódź", lub fragment powieści Władysława Reymonta "Ziemia obiecana".

Województwo łódzkie
1. "Kochać i tracić, pragnąć i żałować" (Leopold Staff). Twoje rozważania o literackich obrazach pożegnań i rozstań na podstawie utworów wybranych epok.
2. Poświęcenie, ofiarność, rozwaga, brawura... Przedstaw swoje refleksje na temat postaw młodych ludzi wobec sytuacji zagrożenia ojczyzny. Odwołaj się do wybranych utworów literackich.
3. Bohater tragiczny. Na podstawie wybranych tekstów rozważ przyczyny i różne postaci tragizmu bohaterów literackich.
4. Zinterpretuj wiersz Ewy Lipskiej "Stół rodzinny". Zwróć szczególną uwagę na funkcję, jaką pełni w utworze motyw rodzinnego stołu.

Województwo dolnośląskie
1. W czasach, gdy wartość czytania i życia wewnętrznego jest tak silnie atakowana, literatura jest wolnością. Rozwiń i skomentuj wypowiedź.
2. Obcy wśród swoich - odwołując się do wybranych tekstów kultury, rozważ problem alienacji bohatera w świecie, w którym przyszło mu żyć.
3. Wiersz Adama Zagajewskiego "Klęska" i Ewy Lipskiej "Kraj podobny" - analiza.
4. Analiza: tekst Leszka Kołakowskiego - "Niepokój wieku naszego". Wypracowanie: "Tylko wartości wyższe pomogą człowiekowi w walce z własnymi słabościami". Odwołaj się do 2-3 utworów literackich.

Województwo kujawsko-pomorskie
1. Gdzie jest miejsce dla ciebie w tym wieku zamętu, książko mądra, spokojna..." (Czesław Miłosz). Które z utworów literackich mają szansę ocalenia w świecie zdominowanym przez media? Uzasadnij wybór.
2. Polsko, jaka jesteś? Literackie wizje ojczyzny w konfrontacji z rzeczywistością. Rozwiń temat na podstawie wybranych utworów rożnych epok.
3. Wielkość i upadek - odwieczne wyznaczniki losu ludzkiego. Rozważania inspirowane literaturą i historią.
4. Interpretacja do wyboru:
Ewa Lipska "Kraj podobny do innych"
Bruno Schulz "Martwy sezon"
Leszek Kołakowski "O sławie"

Województwo opolskie
1. Wolność - odwieczne pragnienie człowieka. Rozwiń temat na przykładach wybranych utworów literackich.
2. "Bo coś w szaleństwach jest młodości..."(Leopold Staff). Przedstaw fascynujące - Twoim zdaniem - wizerunki młodych w wybranych utworach literackich.
3. Analiza i interpretacja porównawcza wierszy: Jarosława Iwaszkiewicza "Odwiedziny miejsc ulubionych w młodości" i Czesława Miłosza "Dwór", albo Analiza i interpretacja wiersza Jarosława Iwaszkiewicza "Odwiedziny miejsc ulubionych w młodości".
4. Refleksje o zaufaniu (Jacek Woźniakowski "O zaufaniu" ). Czytanie ze zrozumieniem i pisanie własnego tekstu.

Województwo podlaskie
1. Gdziekolwiek się jest, byle się było człowiekiem, dźwiga się razem z wszystkimi losy świata (M. Dąbrowska). Rozważania o istocie prawdziwego człowieczeństwa w kontekście słów pisarki, trzech wybranych tekstów literackich i własnych refleksji.
2. Różne sposoby pisania o czasach nieludzkich. Zaprezentuj trzy utwory, konfrontując ich kształt literacki oraz wizje świata i człowieka.
3. Analiza tekstu A. Wernera pt. Obraz Polaka, a może i człowieka w kinie polskim lat 90.
4. Analiza porównawcza sonetu Adama Mickiewicza pt. Ajudah i wiersza Jarosława Marka Rymkiewicza pt. Ogród w Milanówku - poezja brzóz i kotów, lub analiza i interpretacja wiersza Jarosława Marka Rymkiewicza pt. Ogród w Milanówku - poezja brzóz i kotów.

Województwo śląskie
1. "Krzepić serca i rozdrapywać rany" - dwa wielkie tematy w literaturze polskiej i dwa sposoby uczestnictwa twórców w losie narodu. Zinterpretuj utwory literackie podejmujące te wątki.
2. Poezja jako lustro uczuć i refleksji człowieka. Podejmij tę myśl, interpretując liryki, które są dla Ciebie źródłem wzruszeń i przemyśleń na temat kondycji ludzkiej.
3. Utwory, które potwierdzają europejską tożsamość Polaków. Zinterpretuj przywołane przykłady wyjaśniając, z jakich postaw i przekonań wyrasta poczucie wspólnoty.
4. Analizując i interpretując wiersz Bolesława Leśmiana "Z lat dziecięcych", zwróć uwagę na sposób rozwijania przez poetę motywu arkadii dzieciństwa.

Województwo warmińsko-mazurskie
1. "Człowiek nie może być raz niewolnikiem, raz wolnym, jest wolny całkowicie i na zawsze lub nie jest wolny wcale" - Jean Paul Sartre. Powołując się na przykłady znane Ci z literatury i sztuki, zastanów się nad obliczem wolności, jej istotą i rolą w ludzkiej egzystencji.
2. Jaką rolę odgrywają społeczności: lokalna, narodowa i światowa w kształtowaniu tożsamości jednostki? Podejmij próbę odpowiedzi na to pytanie, obrazując swój sąd przykładami z literatury i kultury XX i XXI wieku.
3. "... jestem obywatelem Ziemi, dziedzicem nie tylko Greków i Rzymian, ale prawie nieskończoności" Zbigniew Herbert. Zastanów się nad testamentem wieków, jaki odziedziczyła współczesność. Jakie odzwierciedlenie powyższe słowa znajdują w literaturze i sztuce?
4. Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej wierszy "Życie na poczekaniu" Wisławy Szymborskiej i "Toast" Antoniego Słonimskiego.