Strona główna » Newsy » Wspomnienie o Dąbrowskiej

Wspomnienie o Dąbrowskiej

2006-10-06

Wspomnienie o Dąbrowskiej

Dzisiaj mija 117. rocznica urodzin znakomitej polskiej powieściopisarki Marii Dąbrowskiej. Z tej okazji proponujemy – nie tylko tegorocznym maturzystom – przybliżenie sylwetki artystki.

Maria Dąbrowska z Szumskich to jedna z najwybitniejszych polskich pisarek pierwszej połowy XX wieku. Urodziła się w Russowie pod Kaliszem w zubożałej rodzinie ziemiańskiej, kształciła się w prywatnych szkołach średnich w Kaliszu i Warszawie, od 1907 studiowała w Lozannie i Brukseli, gdzie uczestniczyła w działalności polskiej młodzieży niepodległościowej.

Wcześnie zaczęła uprawiać publicystykę społeczną poświęconą głównie krzewieniu idei ruchu spółdzielczego. Od 1917 roku mieszkała w Warszawie, w latach 1918-1924 pracowała w Ministerstwie Rolnictwa, następnie poświęciła się głównie pisarstwu. Brała udział w akcjach protestacyjnych przeciwko ograniczaniu swobód obywatelskich, w roku 1937 i 1938 nie przyjęła ofiarowanego jej członkostwa Polskiej Akademii Literatury. Podczas okupacji hitlerowskiej aktywna w konspiracyjnym życiu kulturalnym, po wojnie mieszkała krótko we Wrocławiu, następnie powróciła do Warszawy.

Maria Dąbrowska zasłynęła na długi czas jako autorka „Nocy i dni” – polskiej sagi rodzinnej. Akcja powieści obejmuje lata 1884-1914, ale odnosi się również do wydarzeń wcześniejszych, jak powstanie styczniowe, w którym brał udział Bogumił Niechcic.

Jego młodzieńcze niepodległościowe ideały zostają zderzone z twardą rzeczywistością. Musi on przede wszystkim zadbać o materialne podstawy bytu rodziny, zarządzając cudzymi majątkami w imieniu właścicieli. Ma ograniczone możliwości działania, bywa też lekkomyślny, a jego postawa nie budzi entuzjazmu żony, pani Barbary, osoby zapobiegliwej, wiecznie zatroskanej, ale i nerwowej, kapryśnej, marzącej o mniej prozaicznym życiu.

Dzieje tego niedobranego małżeństwa i następnego pokolenia – ich dzieci – składają się na czterotomową powieść, swoistą kronikę rodzinną. Dąbrowska stworzyła pewien ideał polszczyzny, zdyscyplinowanej, ale bogatej, co jest przywilejem pisarzy wielkiej miary. Odwołuje się też do obrazu polskiego domu, niebogatego dworu, kluczowego dla narodowej tradycji, która przez cały okres niewoli tu właśnie znajdowała schronienie. To wszystko czyni z „Nocy i dni” utwór o szczególnej randze w literaturze polskiej.

Zapraszamy również do zapoznania się z sylwetkami innych znakomitych twórców literatury polskiej dwudziestolecia międzywojennego.
Kliknij TUTAJ.