Strona główna » Newsy » Znaleziono most Mieszka I

Znaleziono most Mieszka I

2007-10-31

Znaleziono most Mieszka I

Sensacja archeologiczna na poznańskim Ostrowie Tumskim - znalezione podczas prac budowlanych pozostałości okazałego dębowego mostu pochodzą z czasów Mieszka I. Potwierdza to tezę o boomie budowlanym w państwie Piastów po przyjęciu chrześcijaństwa

Przeprawa była jak na wczesne średniowiecze nowoczesna i zbudowana z rozmachem - na moście swobodnie mogły mijać się dwa wozy. Archeolodzy przebadali ją w czerwcu, kiedy trwały przygotowania do postawienia nowych przyczółków pod most nad Cybiną (dopływ Warty). Naukowcy spodziewali się, że znajdą jej pozostałości - bo kiedy w 2000 r. na ulicach Ostrowa Tumskiego (na którym swoją siedzibę mieli pierwsi władcy naszego państwa) kładziono nową nawierzchnię i wykonywano prace odwadniające, ujawniono elementy drewniane, a wśród nich piękny dębowy hak - typową konstrukcję z czasów Mieszka.

Powstał podczas wielkiej rozbudowy

Nos nie zawiódł archeologów. Na zachodnim brzegu Cybiny, pod samymi murami dawnych pruskich fortyfikacji z XIX wieku natrafili na regularne rzędy drewnianych słupów. Henryk Klunder i Paweł Pawlak - archeolodzy, którzy dokopali się do słupów - byli jednak sceptyczni co do ich wczesnopiastowskiego pochodzenia. Większą optymistką była prof. Hanna Kóćka-Krenz z Instytutu Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, która sprawuje nadzór nad wykopaliskami na Ostrowie. - Było widać coś w rodzaju wiązań między palami, które nasuwają porównania ze sposobami konstruowania przepraw wczesnośredniowiecznych znanymi z przepraw przez Jezioro Lednickie, gdzie znajdowała się inna ważna siedziba polskich władców, oraz na ziemiach zaobrzańskich, zwłaszcza w Meklemburgii - opowiada Kóćka-Krenz.

Jej zdaniem wczesnośredniowieczną metrykę przeprawy mógł też potwierdzać około 7-metrowy rozstaw pali - podobny do tych, jakie istniały w X wieku na Lednicy. Oznacza to, że budowniczowie przeprawy postawili imponujący jak na tamte czasy most, na którym swobodnie mijały się dwa wozy. Wątpliwości archeologów rozstrzygnęły badania dendrochronologiczne wykonane przez prof. Marka Krąpca z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Dendrochronologia to metoda oparta na analizie układu słoi drewna. Pozwala ustalić z dokładnością co do roku datę ścięcia drewna. Do profesora Krąpca trafiło około 50 próbek z dębowych pali wykopanych przez archeologów. Wyniki badań specjalisty z Krakowa dotarły właśnie do Poznania. - Na ich podstawie można sformułować wniosek, że już w latach 70. X wieku między Ostrowem Tumskim i Ostrówkiem istniał most. Największa część pali jest datowana na lata po 953 r., głównie na lata 977-79. A to wpisuje się w okres intensywnej przebudowy grodu na Ostrowie Tumskim przypadającej na lata 70. X wieku - relacjonuje wyniki badań Henryk Klunder. W tym okresie Mieszko I poszerzył gród na Ostrowie w kierunku północnym i otoczył go nowym, potężnym wałem obronnym.

Jak pisaliśmy w "Gazecie", dzięki badaniom dendrochronologicznym od niedawna wiemy, że w tym okresie "boom inwestycyjny" przeżywała większość grodów państwa piastowskiego - oprócz Poznania również Gniezno czy Lednica. Świadczy to o ogromnym wysiłku modernizacyjnym podjętym przez młodego wówczas Mieszka.

Prof. Kóćka-Krenz przypomina: - Ostrów Tumski był w X wieku niezwykle ważnym ośrodkiem państwa Piastów. W końcu tego wieku stanowił wielki zespół osadniczy. Wiemy, że po drugiej stronie Cybiny znajdowała się w tym czasie osada, która miała nawet swój cmentarz. Między Ostrowem i osadą musiała istnieć stała komunikacja.

Chrobry postawił drugi most?

- Pewna część pali związanych z tym mostem pochodzi z nieco późniejszego okresu - z końca X wieku. To może oznaczać, że most był wielokrotnie naprawiany - ocenia Klunder. Spora część próbek pochodzi też z początku XI wieku, z lat 1005-06. Najmłodsza datowana jest na 1021 r. - Może nam to sugerować, że na początku XI wieku, być może w 1006 r., w miejscu starego mostu Bolesław Chrobry postawił nowy - podejrzewa Klunder.

Już w czerwcu w związku z odkryciem pozostałości mostu profesor Kóćka-Krenz zwróciła się o pomoc do archeologów z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, którzy specjalizują się w archeologii podwodnej. Spenetrowali dno Cybiny, ale nie znaleźli innych pali. - Rzeka musiała być kiedyś regulowana, dlatego nic w niej już nie ma. Ale pozostałości mostu muszą być jeszcze po obu stronach rzeki - uważa prof. Kóćka-Krenz.

Czy można by wyeksponować ewentualne dalsze znaleziska reliktów mostu? Warto to zrobić - z czasów Mieszka I, gdy formowało się państwo polskie, nie zostało nam wiele pamiątek. Zdaniem prof. Kóćki-Krenz możliwości są dwie: zbudowanie basenu, w którym pale pozostawałyby w wodzie (bo woda konserwuje drewno), albo odtworzenie układu mostu na planszy informacyjnej postawionej obok budowanego nowego mostu.

AUTOR: Piotr Bojarski

Źródło: Gazeta Wyborcza